De Internationale Oud-Katholieke Bisschoppenconferentie heeft in Praag een nieuwe afgevaardigde bisschop aangewezen voor de Kerk in Kroatië. Mgr. Dirk Jan Schoon, bisschop van Haarlem, nam op 21 juni 2024 de taak over van emeritus bisschop Heinz Lederleitner. Lederleitner trad in 2023 al af als bisschop van Oostenrijk vanwege zijn pensionering, maar was nog delegaat voor de Oud-Katholieke Kerk in Kroatië.
De taken en verantwoordelijkheden van een ‘afgevaardigde’ (Duits: Delegat) hangen nauw samen met de organisatiestructuur van de Unie van Utrecht en haar Internationale Oud-Katholieke Bisschoppenconferentie (IBC). De Unie van Utrecht is een verband van oud-katholieke kerken in Europa, waarin elke lidkerk zelfstandig is. Er zijn echter ook kerken en gemeenschappen die te klein zijn voor een eigen organisatie, of die door omstandigheden geen bisschop hebben.
De IBC kent daarom afgevaardigden voor twee categorieën kerken en gemeenschappen. Tot de eerste categorie behoren zelfstandige lokale kerken (bisdommen) waarbij de bisschopszetel door omstandigheden voor langere tijd vacant is. De tweede categorie bestaat uit oud-katholieke gemeenschappen zonder eigen bisdomstructuur of gemeenschappen die in het verleden als bisdom functioneerden, maar die dit niet meer kunnen (bijvoorbeeld door het ontbreken van een functionerende synode of het gebrek aan mogelijkheden tot het onderhouden van een eigen bisschop). In beide gevallen wordt door de IBC in samenspraak met het betreffende bisdom of de betreffende gemeenschappen een bisschop van de IBC aangewezen om de herderlijke zorg waar te nemen.
De Kerk in Kroatië behoort tot de tweede groep kerken. Zij functioneert niet meer volledig zoals een bisdom zou moeten doen. Dat betekent niet dat er geen vitaliteit meer is in de gemeenschappen. De Kroatische oud-katholieken vierden vorig jaar nog het honderdjarig bestaan van de kerk, die in 1923 toetrad tot de Unie van Utrecht. De Kroatische Kerk heeft overigens een bewogen geschiedenis, gekleurd door de steeds weer veranderende politieke situatie en de bemoeienis van de (communistische) overheid. Na het overlijden van bisschop Vilim Huzjak in 1974 bleef de Kroatische bisschopszetel vacant, met als gevolg dat de IBC sindsdien zorgt voor een afgevaardigde bisschop.
Concreet betekent dit dat de betreffende bisschop in samenspraak met de verantwoordelijken (pastores en kerkbesturen) zorgdraagt voor de verschillende oud-katholieke gemeenschappen die tot deze kerk behoren. Dit omvat onder andere het bedienen van de sacramenten van het vormsel en de ambtswijdingen; de gemeenschappen voorzien van de heilige oliën; het onderhouden van de contacten door pastorale visitaties aan de gemeenschappen; en het adviseren van de verantwoordelijken (zoals pastores en waar dat voorkomt de synode). Verder ziet de bisschop erop toe dat de lokale kerk in geloof en verkondiging vasthoudt aan de oud-katholieke traditie; ook rapporteert hij of zij jaarlijks aan de IBC over de ontwikkelingen in de betreffende kerk.
Naast de Kerk in Kroatië draagt de IBC zorg voor kerken en gemeenschappen in Slowakije en Frankrijk (met Wallonië). De gemeenschap in Slovenië is vooralsnog ondergebracht bij de Oud-Katholieke Kerk van Oostenrijk.
Klik hier voor een overzicht van alle Oud-Katholieke Kerken en gemeenschappen in Europa.