Summer School oud-katholieke theologie: drie deelnemers delen hun indruk

Het Oud-Katholiek Seminarie organiseerde afgelopen week de jaarlijkse summer school over oud-katholieke theologie. Student-assistent Marian Brand woonde de summer school bij en vroeg drie deelnemers naar hun motivatie om deze week mee te doen en hun ervaringen.

Dominador Jr. (‘Jun’) Niño, een priester van de Iglesia Filipina Independiente (IFI) in de Filipijnen.

Fr. Jun, lid van de faculteit van een van de seminaries van zijn kerk, woonde de summer school bij als onderdeel van zijn eigen theologische ontwikkeling. Hoewel hij het een opgave vond om twee weken weg te zijn van zijn parochieleven en familie, zag hij het als een waardevolle kans om te leren en nieuwe mensen te ontmoeten.

Abel Abey van de Mar Thoma Syrische Kerk in India

Abel, een lekentheoloog, hoorde voor het eerst over de Oud-Katholieke Kerk in 2017. Toen de Mar Thoma Syrische Kerk en de Oud-Katholieke Kerk afgelopen februari in gemeenschap traden, zag hij het bijwonen van de summer school als een kans om de traditie van zijn kerk met anderen te delen en zijn eigen begrip van de oud-katholieke traditie te verdiepen.

Francine Maessen, een activiste van Extinction Rebellion en parochiaan bij de Oud-Katholieke Kerk van Leiden (Nederland)

Francine, een gepassioneerde activiste, hoopte aanvankelijk Peter-Ben Smit (de directeur van de summer school) te overtuigen om zich bij de demonstraties van Extinction Rebellion aan te sluiten. Als hij een demonstratietraining zou bijwonen, zou zij participeren in de summer school. Hoewel ze hem niet kon overtuigen, besloot ze toch haar vakantie te beginnen met het bijwonen van de summer school. Het doel? Haar kennis van de Oud-Katholieke Kerk verdiepen, en de mogelijkheid van een theologische opleiding in haar toekomst te verkennen.

Gevoel van gemeenschap
Gesprekken tussen deelnemers uit diverse culturele en kerkelijke achtergronden zorgden ervoor dat de oecumenische geest kon waaien. Mensen ontdekten hun gemeenschappelijke delers. Deze uitwisselingen waren van grote betekenis voor de deelnemers en bouwden voort op de colleges die ze samen volgden. Ze bevorderden eenheid en verbinding, ook tijdens informele momenten zoals pauzes. Dit gevoel van gemeenschap en groei binnen de oud-katholieke gemeenschap werd diep gevoeld door Fr. Jun, terwijl Abel het zelfs ervoer als een voorproefje van het Koninkrijk van God. Het feit dat de summer school begon met de gezamenlijke viering van de Eucharistie in de St. Gertrudiskathedraal droeg zeker bij aan deze ervaring.

Verhelderende lezing
Francine en Abel vonden allebei het college van Dr. Mattijs Ploeger over systematische theologie bijzonder interessant. Voor Francine, die zich om politieke redenen bij de Oud-Katholieke Kerk had aangesloten, was de lezing verhelderend. Het legde de theologische rationale uit achter de vroegere en huidige standpunten van de kerk, en liet zien hoe deze toekomstige beslissingen kan informeren. Abel daarentegen, kreeg een nieuw perspectief op de verbinding tussen Mariologie en Christologie. Ploeger legde uit dat de Rooms-Katholieke Kerk Maria soms te sterk benadrukt: soms zelfs afgebeeld zonder Jezus Christus. In tegenstelling daarmee is Maria voor oud-katholieken altijd intrinsiek verbonden met Christus, wat wijst op een belangrijk theologisch verschil tussen de twee tradities.

Nieuwe perspectieven tijdens excursies
Tijdens de week gingen de deelnemers op twee excursies: een naar de schuilkerk ‘Onze Lieve Heer op Solder’ (Amsterdam), onder begeleiding van bisschop Dr. Dick Schoon, en een andere naar Museum Catharijneconvent (Utrecht), geleid door Dr. Richard de Beer. Voor Abel bood het bezoek aan de schuilkerk een nieuw perspectief op de vervolging van katholieken, niet alleen in de vroege eeuwen van de kerk maar ook tijdens de protestantse Reformatie in Nederland. Het herinnerde hem eraan dat mensen wereldwijd nog steeds vervolgd worden en soms in het geheim moeten samenkomen vanwege hun geloof.

Fr. Jun was verbaasd hoe goed liturgische voorwerpen, afkomstig uit schuilkerken, bewaard waren in het Catharijneconvent. In de Filipijnen zou het erg riskant zijn om zulke waardevolle schatten in één museum te bewaren. Hij vond het mooi dat dit in Nederland mogelijk is, waardoor ook toeristen deze historische objecten kunnen bewonderen.

Voor Francine waren de rondleiding en lezing in de schuilkerk aanleiding om na te denken over haar familiegeschiedenis. Als afstammeling van een katholieke familie uit het zuiden van Nederland, realiseerde ze zich dat haar familie vanwege het risico op religieuze onderdrukking een verhuizing naar het noorden voor betere arbeidskansen nooit heeft ondernomen.

Van onschatbare waarde
Alle drie de deelnemers zouden de summer school ten zeerste aanbevelen aan anderen, zowel om academische als kerkelijke redenen. Dit laatste wordt benadrukt door Fr. Jun, die de voortdurende dialoog tussen de deelnemers ziet als een belangrijke manier om de gemeenschap in Christus te versterken en zo het lichaam van Christus te ontwikkelen.

Abel gelooft dat het leren over verschillende kerken van onschatbare waarde is, niet alleen door boeken, maar vooral door persoonlijke interacties met mensen uit diverse tradities. Dit verdiept je culturele en sociale begrip van je eigen kerk.

Deze ervaringen herkent Francine. Het aangaan van de praktische en oecumenische dialoog verdiept je begrip van je eigen traditie, vindt zij. Voor degenen buiten de kerk is het een geweldige kans om je vooroordelen opzij te zetten.

Deze week gaf iedereen veel om over na te denken en te verwerken. Elke deelnemer heeft een schat aan nieuwe inzichten opgedaan. Gelukkig hebben we een heel jaar om verder na te denken en dieper in te gaan op de besproken onderwerpen voordat de volgende summer school opnieuw begint. We kijken ernaar uit om iedereen volgend jaar weer te verwelkomen! Meer informatie vind je hier.