Deze maand op 24-28 oktober houdt de commissie voor Geloof en Kerkorde (Faith & Order) van de Wereldraad van Kerken (WCC) haar zesde wereldconferentie in Cairo, Egypte. Afgevaardigden uit alle lidkerken komen daar samen om te spreken over het thema ‘Where now with visible unity?’, vrij vertaald: ‘Hoe verder met zichtbare eenheid?’ Ter voorbereiding op die conferentie organiseerde de Conferentie van Europese Kerken (CEC of KEK) in samenwerking met de WCC op 23 tot en met 25 september een studiebijeenkomst over hetzelfde thema.
Door: Dirk Jan Schoon
De bijeenkomsten waren online, dus je hoefde niet te reizen. Maar bijna drie dagen achter je scherm luisteren en meepraten valt ook niet mee, kan ik u verzekeren.
De drie dagen waren op dezelfde manier opgebouwd. ’s Morgens en ’s middags waren er telkens lezingen, waarna men in kleine gespreksgroepen verder praatte over het thema en de lezing of ervaringen uitwisselde. Er deden zo’n 70 deelnemers uit kerken kerkelijke organisaties mee, onder wie een aanzienlijk aantal uit Nederland. Bekijk hier het programma.
Op dinsdag was er ’s morgens een openingsgebed en een algemene inleiding. De middag was gewijd aan het belang van het Concilie van Nicea, de grote algemene kerkvergadering in het jaar 325, waarvan we dit jaar het 1700-jarig bestaan vierden.
Op woensdag waren er ’s morgens lezingen over het belijden van het geloof in een samenleving die steeds meer seculier en pluralistisch wordt. ’s Middags ging het verder over het getuigen van Christus in een gebroken wereld.
Op donderdag luidde het thema ‘Op weg met de Geest naar christelijke eenheid’ en ging het concreet over hoe kerken in actie kunnen en moeten komen met betrekking tot de oorlogen in Oekraïne en in Gaza.
De twee dagen die ik kon meemaken luisterde ik naar zo’n tien sprekers. Dat klinkt naar veel en saai, maar was het niet. Het viel me op hoezeer de kerken die de sprekers vertegenwoordigden betrokken zijn bij politieke en maatschappelijke ontwikkelingen. Vrijwel alle kerken herkennen zich in de geloofsbelijdenis van Nicea en voelen zich geworteld in dat aloude grenzeloze geloof. Juist door zo over tijd en plaats heen verbonden te zijn durven ze stelling te nemen tegen onrecht, misstanden en corruptie in hun landen, ook als dat gevaar voor vervolging oplevert.
Indrukwekkend vond ik het getuigenis van een orthodoxe vrouw in haar kritiek op het misbruik van de christelijke godsdienst door de politiek in Rusland, en van een Grieks-orthodoxe priester over de opvang van vluchtelingen door de kerk in zijn land. Een Armeens-apostolische priester vertelde over het enorme belang van oecumenische contacten om vol te houden bij de vervolging waaronder zijn kerk te lijden heeft. Een Oekraïens-orthodoxe priester sprak over hulpverlening aan krijsgevangen geestelijken en pogingen tot verzoening onder de verschillende orthodoxe kerken in zijn land. Ook het eerlijk onder ogen zien van de ontkerkelijking in West-Europa, de klimaatopwarming en de falende maatregelen daartegen, het gevaar van rechtspopulisme die de positie van minderheden aantast kwamen aan de orde.
Oplossingen hadden de kerken niet direct. Maar de uitwisseling van zoveel moedige getuigenissen maakte de bijeenkomsten zinvol en was op zich al een teken van christelijke eenheid.