Luc De Saeger schreef de teksten voor het boekje “Op weg naar Jeruzalem”. Een meer uitgebreide versie van de teksten voor de Goede Week en Pasen wordt dagelijks op de website geplaatst.
Pasen – 31 maart 2013
herinnering die de ogen opent (Lucas 23:56b-24:12)
Op sabbat namen ze de voorgeschreven rust in acht.
Maar op de eerste dag van de week gingen ze bij het ochtendgloren naar het graf met de geurige olie die ze bereid hadden. Bij het graf aangekomen *vonden* ze echter *de steen weggerold van het graf*, en toen ze naar binnen gingen, vonden ze het lichaam van de Heer Jezus niet. Hierdoor raakten ze helemaal van streek. Plotseling stonden er twee mannen in stralende gewaden bij hen. Ze werden door schrik bevangen en sloegen de handen voor hun ogen. De mannen zeiden tegen hen: ‘Waarom zoekt u de levende onder de doden? Hij is niet hier, hij is uit de dood opgewekt. Herinner u wat hij u gezegd heeft toen hij nog in Galilea was: de Mensenzoon moest worden uitgeleverd aan zondaars en moest gekruisigd worden en op de derde dag opstaan.’ Toen herinnerden ze zich zijn woorden.
Ze keerden terug van het graf en gingen aan de elf en aan alle anderen vertellen wat er was gebeurd. De vrouwen die het graf bezochten, waren Maria uit Magdala, Johanna, Maria de moeder van Jakobus, en nog enkele andere vrouwen die hen vergezelden. Ze vertelden de apostelen wat er was gebeurd, maar die vonden het maar kletspraat en geloofden hen niet. Petrus echter stond op en rende naar het graf. Hij bukte zich om te kijken, maar zag alleen de linnen doeken liggen. Daarop ging hij terug, vol verwondering over wat er gebeurd was.
De perikoop vangt aan als een naadloze voortzetting van vorige perikoop: de dagen volgen mekaar op en de vrouwen doen de dingen die normaal zijn: op sabbat rusten zij en ’s anderendaags knopen zij terug aan met de bezigheden die zich opdringen: geurige oliën bij het lijk plaatsen dat in het graf ligt. Het ongewone daagt op in verzen 2 en 3: zij vinden wat zij niet verwacht hadden, namelijk een open graf, en zij vinden niet wat zij verwacht hadden, namelijk het lichaam van Jezus.
De eerste woorden die de boodschappers spreken zijn: ‘waarom zoeken jullie de levende onder de doden?’ Dat is: hou je niet bezig met de dingen die er niet toe doen. Laat de doden de doden begraven (zie 9:60). Hier gaat het om ‘de Levende’ . Lucas is zo vrank om hiervan een titel te maken: Jezus is ‘de Levende’. Een titel die in de Bijbel aan God wordt gegeven: hij is ‘de Levende God’. Een titel die het wezen van de verrezen Christus aangeeft: hij is leven, ten volle. En volgens het evangelie van Johannes is die Levende ‘gekomen opdat jullie leven zouden bezitten, ten volle’ (Johannes 10:10).
En de boodschappers vervolgen: ‘Herinner u…’. De vrouwen zijn Jezus gevolgd, van in Galilea tot aan zijn graf in Jeruzalem. Zij moeten nu voor de geest halen wat Jezus gezegd heeft, namelijk (en de boodschappers expliciteren dit) dat Jezus moest worden uitgeleverd, gekruisigd en dat hij op de derde dag zou opstaan. Die lijdensvoorspelling deed Jezus tweemaal in Galilea (9:22.44) en ook op zijn tocht naar Jeruzalem gaf hij het zijn leerlingen tweemaal mee (17:25; 18:32-33).
Dit herinneren is niet nostalgisch bij het verleden blijven staan maar het verleden bij het heden brengen. Het reveleert verleden en heden als verwachting en vervulling. Dit verband zien is geschiedenis zien, en die geschiedenis herkennen – ja, opnieuw kennen – en erkennen als heilsgeschiedenis. Terugblikkend ontwaart zich zin en die zin geeft richting voor de toekomst. Wie de trouw van God ontwaart in het verleden kan vertrouwen in Gods trouw in de toekomst.
De liturgie van de paasnacht is één groot herinneren: hoe God alles schiep ten goede, hoe hij Abraham riep, hoe hij zijn volk verloste van het slavenjuk in Egypte en het leidde naar het land dat hij hun beloofd had, hoe de profeten de messiaanse koning die gerechtigheid en vrede brengt aanzegden en hoe dit heil van Godswege in Jezus Christus tastbaar en definitief aanwezig werd. Dit is ook de kern van elke eucharistie.
‘Herinner u’ is ook wat mensen aan God vragen, in elke eucharistie en in het bijzonder bij een uitvaartdienst: Heer, herinner u de namen van hen die gestorven zijn. Herinner hen, breng hen tot leven.
God en Vader,
Levende God en Vader van de Levende, Jezus Messias,
u loven wij,
u danken wij
op deze Paasdag.
Mogen wij de dagen die u ons geeft,
leven als mensen die geroepen zijn tot leven, over de dood heen.
U loven wij,
U danken wij
om Jezus de gekruisigde en Levende.
En wij doen dit
op zijn woord
en aangeblazen door uw Geest in ons.