Glane is een marginale plaats in Nederland, maar een centrum voor de Syrisch-Orthodoxe gemeenschap. In het St. Ephrem klooster is hier hét centrum gevestigd van de Syrisch-Orthodoxe Kerk in Nederland, en erom heen woont in Twente de op twee na grootste Syrische gemeenschap in Nederland, bestaande uit gastarbeiders en vluchtelingen.
Studenten en docenten van het Oud-Katholiek Seminarie bezochten het klooster op uitnodiging van aartsbisschop Mor Polycarpus in het kader van hun oecumenische vorming. De Syrisch-Orthodoxe Kerk is in Nederland oecumenisch sterk betrokken en onder meer vertegenwoordigd in de Raad van Kerken en het Anglicaans, Oud-Katholiek, Orthodox, en Oriëntaals overleg.
Na een kennismaking met de aartsbisschop vierden Syriërs en Nederlanders samen het middaggebed en leerden elkaar – en de Syrische gastvrijheid – beter kennen bij gesprekken tijdens de lunch. Mor Polycarpus hield aansluitend een heldere en erudiete inleiding op de Syrische traditie, die zich kenmerkt door haar wortels in de Semitische cultuur, de cultuur ook van Jezus, haar poëtische wijze om zich uit te drukken (bijvoorbeeld in de hymnen van St. Ephrem, naar wie het klooster genoemd is), en haar nadruk op een ascetische levensstijl, zowel voor geestelijken als leken. Aartsbisschop Mor Polycarpus zelf schreef een proefschrift over het gebedsleven van praktisch als kloosterlingen levende leken.
Studenten en docenten hadden ruim de gelegenheid vragen te stellen en kregen aansluitend een rondleiding door het klooster van de aartsbisschop, die tevens het klooster leidt. Zo werd ook duidelijk dat dit als een centrum voor Syrische spiritualiteit en cultuur functioneert, waar iedere zomer jongeren summer schools kunnen volgen.
De kloostergemeenschap legt duidelijk de link met de moderne samenleving en de uitdagingen die deze biedt. Ook ontdekte de groep dat de kloosterbibliotheek kan profiteren van een schenking door de oud-katholieke hoogleraar Martien Parmentier, die zijn Syrische boeken aan het klooster schonk. Het klooster zelf verzorgt ook veel uitgaven op het gebied van Syrische theologie en spiritualiteit; de aartsbisschop schonk de studenten docenten bij het afscheid enkele boeken. Op deze manier zijn het St. Ephrem klooster en aartsbisschop Mor Polycarpus een bron van theologische en oecumenische inspiratie, waar gebed, studie, getuigenis, en opbouw van de kerk in de moderne wereld hand in hand gaan.
Door: Peter-Ben Smit
Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau, 25 juni 2015