Boekentip voor de vastentijd

Voormalig aartsbisschop Joris Vercammen bespreekt hieronder God, liefdevol en geduldig, van Jane Williams (2021, Berneboek). Dit boekje kan goed gebruikt worden als persoonlijke bezinning in de laatste weken voor Pasen, of tijdens de Goede Week.

Deze vertaling van een boekje dat Jane Williams (inderdaad: de vrouw van Rowan) twee jaar geleden schreef voor de vasten, begeleidt in 5 hoofdstukjes de christen bij de voorbereiding op Pasen.

Al op de eerste bladzijde wordt de toon gezet door te vertellen over de liturgie van aswoensdag en het askruisje. Bescheidenheid en nederigheid verbinden een mens met God, niet omdat een mens voorwerp zou zijn van Gods dominantie, maar omdat God zelf nederig en bescheiden betrokken is op mensen.

De vertaler had er moeite mee, blijkens een voetnoot op bladzijde 8, het Engelse ‘humility’ te vertalen in het Nederlands zonder associaties met een pastorale houding op te roepen die mensen zou kleineren. Daarom werd ervoor gekozen afhankelijk van de context ‘humility’ te vertalen als: bescheidenheid, dienstbaarheid, trouw, terughoudendheid, onaanzienlijkheid, verborgenheid en deemoedigheid. Allemaal dus eigenschappen die de auteur aan God toeschrijft en die God met mensen verbindt én omgekeerd mensen ook met God. Je zou ook kunnen zeggen dat het de kleuren van een gelovig leven zijn. Dat is, volgens Jane Williams, toch de boodschap van het ‘Jezusverhaal’.

Herkenning
Elk hoofdstuk behandelt een van de sleutelmomenten van dat Jezusverhaal: de bekoring in de woestijn, de geboorte en de kindertijd van Jezus, wie Jezus leerlingen en vrienden zijn, zijn lijden en kruis, zijn verrijzenis en hemelvaart. Telkens weet Williams op een zeer indringende wijze het evangelisch getuigenis naar de actuele context toe te halen. Ze doet dat niet met geleerde woorden, maar eerder met het zodanig ‘navertellen’ van de evangelieverhalen met het effect van een haast vanzelfsprekende herkenning. Jane Williams toont zich een vaardige en betrokken pastor die met het evangelie in de hand de lezer van inspirerende impulsen voorziet waarmee je verder kunt komen in je spirituele groei.

Getuigenissen
Ze doet dat trouwens niet alleen aan de hand van het evangelie, maar schetst in elk hoofdstuk ook een portret van een christen die past bij het besproken aspect van Jezus’ leven. In de wetenschap dat ‘woorden wekken, maar voorbeelden strekken’, schetst de auteur de kern van het getuigenis van respectievelijk Augustinus, Julian van Norwich, Franciscus van Assisi, Teresa van Avila en Jean Vanier.

Herschreven
Specifiek voor deze laatste heeft de auteur een nieuw portret geschreven voor deze Nederlandse vertaling. De aanleiding daartoe was het bekend worden van het feit dat Jean Vanier zich schuldig heeft gemaakt aan seksueel misbruik. Intrigerend beschrijft Jane Williams hoe iemand die zijn hele leven de lof op de dienstbaarheid en de nederigheid heeft gezongen, zich toch subtiel op een voetstuk van narcistische onaanraakbaarheid kan plaatsen… de uitdaging voor de gelovige wordt er niet minder om!

Uitstekende gids in de veertigdagentijd
Echt een mooi boekje dat een uitstekende gids is voor een veertigdagentijd, maar bijvoorbeeld evenzeer gebruikt kan worden als bezinning tijdens de Goede week. Elke dag een hoofdstuk als persoonlijke bezinning kan die week een bijzonder intens karakter geven. Elk hoofdstuk sluit trouwens af met enkele bezinningsvragen en ook met literatuursuggesties om dieper in te gaan op de geschetste getuigenissen. Dat maakt het boekje ook uitstekend geschikt voor bezinnings- en gespreksgroepen. De Nederlandse titel vind ik persoonlijk nogal braaf… was zoiets als  ‘Gods bescheidenheid’ niet een ietwat uitdagender versie geweest van het Engelse The merciful humility of God?

+Joris Vercammen