Vijftig jaar solidariteit en oecumene tussen Europese en Filipijnse kerken

Oud-Katholieke Kerken gedenken vijftig jaar kerkelijke gemeenschap met de Filipijnse Onafhankelijke Kerk met symposium en viering

Sinds 1965 is er een nauwe relatie tussen de Oud-Katholieke Kerk en de Filipijnse Onafhankelijke Kerk (Iglesia Filipina Independiente). Deze Filipijnse kerk is bijzonder actief op maatschappelijk terrein en betaalt hiervoor een hoge prijs. In 2006 werd haar bekendste bisschop, Alberto Ramento vermoord. De Oud-Katholieke Kerk is solidair met de Filipijnse Onafhankelijke Kerk en haar worsteling voor vrede en gerechtigheid. In Amsterdam hebben de twee kerken samen een gemeente. Met 8 miljoen leden is de Filipijnse kerk de grootste Aziatische lidkerk van de Wereldraad van Kerken. De Oud-Katholieke Kerk is een zelfstandige katholiek kerk.

Solidariteit over grenzen heen – model voor relaties tussen kerken wereldwijd

Een model voor relaties tussen kerken wereldwijd, zo beschreef Martin Robra het vijftigjarig jubileum. De kern van alle interkerkelijke relaties is uiteindelijk het samen gaan van de weg van Christus in wederzijdse solidariteit en verantwoordelijkheid. Robra is een toptheoloog van de Wereldraad van Kerken en sprak op een internationaal symposium ter gelegenheid van het jubileum. De twee kerken zijn zelfstandig en kiezen bewust voor solidariteit over geografische en culturele grenzen heen. Dit vernieuwt en verrijkt deze kerken. Ze zijn zo een bron van inspiratie voor de Wereldraad van Kerken die op dit moment de kerken oproept tot een “Pelgrimage van gerechtigheid en vrede.”

Het Evangelie herontdekken en inzet voor gerechtigheid

De Marburger ethicus Franz Segbers benadrukte het belang van de Filipijnse Onafhankelijke Kerk. Als een kerk solidair met de armen houdt ze Westerse kerken een spiegel voor. Ze herinnert zo aan de kern van het Evangelie en brengt dit als het ware terug naar het Westen. Edoi Ruazol, Filipijns priester en theoloog, sloot zich hierbij aan. Hij onderstreepte in zijn bijdrage dat kerken elkaar moeten steunen in hun missie en zich inzetten voor meer gerechtigheid in de wereld. Een kerk die zich neerlegt bij de macht van kapitaal en ongerechte politiek, is niet de kerk van Christus.

Aartsbisschop Joris Vercammen (Utrecht) opende en sloot het symposium: Christenen zijn mensen die leven vanuit de bevrijdende ervaring van de verrijzenis van Christus. “In Geest en waarheid” proberen ze gestalte te geven aan een leven waarin Gods liefde merkbaar is. Daarom zijn ze solidair met anderen. Dit betekent het om “katholiek” te zijn. De Utrechtse hoogleraar Peter-Ben Smit leidde het symposium en gaf een historisch overzicht van de banden tussen de twee kerken.

Viering met Obispo Maximo en Aartsbisschop – gift voor vernielde kerken
Twee aartsbisschoppen gingen voor in de feestelijke eucharistieviering, het hoogtepunt van het jubileum. Obispo
Maximo
(“aartsbisschop”) Ephraim Fajutagana preekte en onderstreepte het belang van gemeenschap en loyaliteit. Aartsbisschop Vercammen vierde de dienst in de Utrechtse St. Gertrudiskathedraal samen met een Filippijns-Nederlandse gemeente, waarin de gemeenschap tussen de twee kerken goed zichtbaar was. Aan het slot van de dienst overhandigde pastoor Reinhold Pott een gift van EUR 40.000 als “verjaardagscadeau” om door wervelstormen verwoeste kerken op de Filippijnen weer op te bouwen.

Door: Prof. dr. Peter-Ben Smit, p.b.a.smit@uu.nl, 06 11 75 78 51

Zie over de band tussen de Filipijnse Onafhankelijke Kerk en de Oud-Katholieke Kerken ook de volgende publicatie, gewijd aan de gedachtenis van bisschop Alberto Ramento, in 2006 vermoord: Franz Segbers/Peter-Ben Smit (red.), Alberto B. Ramento. Bisschop van Arbeiders en Boeren. Een profetische getuigenis van een bisschop en zijn kerk (Hilversum: Sync. Creatieve Producties, 2006).

Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau, 15 juni 2015