Twee dagen duurt de reis van het noordelijke naar het zuidelijke seminarie van de Iglesia Filipina Independiente – het geeft je een indruk van de logistieke uitdagingen waar deze kerk voor staat. In Europa ben je binnen een dag van de ene oud-katholieke opleiding bij de andere. Het zuidelijke seminarie heet St. Paul’s Theological Seminary en ligt op het eiland Guimaras, tussen de mangobomen. Dat laatste klinkt romantisch, maar het huisvesten van zo’n 95 (!) studenten en bijbehorende staf op een voormalige mangoplantage is een uitdaging van formaat.
Tijdens mijn verblijf timmerden de oudste studenten een nieuw class cottage (“collegehut”) in elkaar voor het volgende semester en ik hoorde dat de studenten met tot twaalf samen op één slaapzaal sliepen. Tegelijkertijd waren er wel nieuwe dormitories in aanbouw. Ze zijn hard nodig. Dat geldt ook voor studieplekken voor de studenten, de aanschaf van boeken voor de bibliotheek, en de verdere opleiding van de docenten. Guimaras ligt afgelegen en dat is één van de redenen waarom het moeilijk is om docenten te vinden. In eerdere jaren waren er ook docenten uit zusterkerken in het seminarie, uit de kerk van Zweden, en, wat langer geleden, uit Nederland pastoor Wim de Boer. Op dit moment is de rector, Fr. Larry Herrera, echter de enige voltijdsdocent. Dat wil zeggen: hij doceert naast zijn verantwoordelijkheid voor het administratieve en logistieke reilen en zeilen van het seminarie, andere vakken worden door (voltijds)pastoors uit de omgeving gegeven. “De studenten leren zo offers brengen en beklagen zich niet over de eenvoudige omstandigheden waarin ze later moeten leven” was de opmerking van één van de docenten over de situatie.
Aan de sfeer op het seminarie doet dit echter weinig af: het is een energieke en betrokken groep studenten, met veel vragen, en de durf om ze te stellen – niet altijd vanzelfsprekend in een land waar gezichtsverlies zo pijnlijk is als hier: een vraag zou ook eens “verkeerd” kunnen zijn! Ze verdienen het dat dit seminarie ook in logistiek en academisch opzicht groeit in de komende jaren – en dat de investeringen van onder andere oud-katholieke instellingen als St. Paulus, Missie en Diaconaat Buitenland (stpaulus.okkn.nl) hier vrucht dragen – en dan meer dan mango’s alleen, hoe lekker ze ook zijn.
De lezingen die ik op dit seminarie geef, over oud-katholicisme, bijbelse theologie, en bijbelwetenschappen en gender studies, vormen samen de “Gregorio L. Aglipay Memorial Lectures” en gedenken zo de eerste Obispo Maximo van de IFI.
Peter-Ben Smit
Peter-Ben Smit publiceerde in 2011 een lijvige vergelijkende studie over de Iglesia Filipina Independiente en de Oud-Katholieke Kerken van de Unie van Utrecht. De studie verscheen als Old Catholic and Philippine Independent Ecclesiologies in History. The Catholic Church in Every Place Brill’s Series in Church History 52 (Leiden: Brill, 2011).
Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau, 12 augustus 2016