De opening van het academisch jaar van het Oud-Katholiek Seminarie, de “seminariedag”, liet op 30 september zien dat oud-katholieke theologie in Nederland vitaal is en verbindt over de grenzen van kerken heen.
Begroet door de voorzitter van het curatorium van de Stichting Oud-Katholiek Seminarie, mr. drs. Klaas-Jan Visser, hoorden ruim 75 bezoekers, waaronder veel gasten uit de oecumene, over de hoogtepunten uit het afgelopen academische jaar van rector dr. Mattijs Ploeger. Opvallend gegeven: de uitstroom (twee kerkelijke examens) is net zo groot als de instroom (twee nieuwe studenten). Tegelijkertijd is het studentenaantal weer op een niveau, met een overzichtelijke groep (acht). Student Loes Berkhout reflecteerde hierop in haar bijdrage vanuit het perspectief van een student en herinnerde eraan dat dit aantal tien jaar gelden inderdaad ook zo was, met een leeftijdsopbouw die soortgelijk was (een gemiddelde leeftijd van ca. 40, met uitschieters naar boven en beneden).
Hoogtepunt van de dag was de uitreiking van de Andreas Rinkelprijs aan ds Hans Uytenbogaardt vanwege zijn verdiensten op liturgiewetenschappelijk gebied die voor zijn kerk, de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), en de bredere oecumene van groot belang zijn. In zijn laudatio noemde jurylid Mattijs Ploeger onder meer Uytenbogaardts betrokkenheid bij de publicatie van het Dienstboek van de PKN en bij de (her)inrichting van maar liefst vier oud-katholieke kerken. Het Oud-Katholiek Seminarie wordt door het Elisabethfonds in staat gesteld de prijs uit te reiken.
De laureaat hield ook het openingscollege, waarin de benadering van Allerheiligen door Willem Barnard (die zelf op soortgelijke wijze geëerd werd in 1996) centraal stond. Barnard was vanaf de jaren ’50 in de Hervormde Kerk en vanaf het midden van de jaren ’80 in de Oud-Katholieke Kerk een drijvende kracht achter liturgische vernieuwing en de doordenking van de liturgie. Zijn stem is in een tijd waarin het gedenken van overledenen steeds meer aandacht krijgt van belang: want wat doet de kerk nu eigenlijk als ze overledenen gedenkt? Barnard probeerde tot antwoorden te komen in theologische reflectie én door het schrijven van liedteksten en gebeden. Deze samenhang werd ook recht gedaan: de lezing van Uytenbogaardt was doorspekt met liedvoorbeelden, gezongen door Bart Klijnsmit (orgel) en Gertjan Arentsen (bariton) en alle aanwezigen. Klijnsmit en Arentsen verzorgden ook verdere muzikale intermezzi, waarmee de laatstgenoemde zich ook kon presenteren als de nieuwe zangdocent van de seminaristen.
Tenslotte was er ook een afscheid: drs. Lidwien van Buuren nam na zo’n tien jaar en dertien uitgaves afscheid als eindredacteur van de Publicatieserie van het Oud-Katholiek Seminarie. Met enthousiasme en grote nauwkeurigheid heeft ze haar kennis, kunde en tijd aan dit vaak onzichtbare werk besteed. Redactievoorzitter Peter-Ben Smit sprak haar toe, en kon haar ook het jongste deel uit de reeks overhandigen, getiteld Herbronning. Het bevat de lezingen die op 9 december 2016 gehouden werden om te vieren dat de bijzondere leerstoel vanwege het Oud-Katholiek Seminarie 40 jaar aan de Universiteit Utrecht gevestigd was. Het zal via de webshop op www.okkn.nl te verkrijgen zijn.
De gastvrijheid van de Haarlemse parochie zorgde ervoor dat de dag met een informeel samenzijn kon worden afgesloten.
Foto’s: David Ross, Zeeland
Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau, 2 oktober 2017