Europa: ideaal zonder droom?

over Europopulisme en Vluchtelingenvrees

Het begint een traditie te worden in Utrecht om op 9 mei, de jaarlijkse Europadag, een symposium te organiseren over samenwerking in Europa. Dit initiatief van de Drie Utrechtse Kathedralen, ondersteund door kerkelijke, religieuze en seculiere organisaties, vindt voor de derde keer plaats. De Drie Utrechtse Kathedralen zijn de Rooms-Katholieke Sint Catharinakathedraal, de Oud-Katholieke Sint Gertrudiskathedraal en de Protestantse Domkerk. Het symposium wordt voorafgegaan door een oecumenische Europavesper.

Over de afbeelding: Europakreuz, Feuerkogel/Traunsee, Touristik, Oostenrijk. 

De hoofdlezing, met als titel ‘Europa: ideaal zonder droom? over Europopulisme en Vluchtelingenvrees’,  wordt gehouden door prof. C.H. (Chris) Doude van Troostwijk, filosoof/theoloog, en werkzaam in Luxemburg en Amsterdam. In zijn lezing zal Doude van Troostwijk ingaan op de oorzaken van de huidige Europese politieke en demografische strubbelingen in termen van een “geloofscrisis”. Geloven is meer dan alleen religieus voor waar houden. Geloof wordt vooral gevoed door herinnering en verwachting. De Franse filosoof Jean-Marc Ferry duidt dan ook terecht het dreigend echec van Europa als een commemoratieve crisis. Sterft de herinnering, dan verdort ook de droom. Hoe meer de politiek verandert in een vorm van pragmatisch massamanagement, hoe meer verliest ze haar legitimatie en geloofwaardigheid. Met als gevolg de paradoxen van het huidige populisme. Na drie grote Europese oorlogen (1870, 1914, 1939) is de uitdaging nog steeds: hoe de geschiedenis van de ander als de eigen geschiedenis op te vatten? Hoe vinden we opnieuw onder de as van een gedeeld geheugen de vonk van Europese ideaal?

Als coreferent zal drs. H. (Hans) Sakkers reageren vanuit Utrechts perspectief. Sakkers is hoofd van de afdeling Europese en Internationale zaken van de gemeente Utrecht.

Hans Sakkers zal spreken over de wijze waarop Europese ontwikkelingen de afgelopen decennia in Utrecht zichtbaar zijn geworden, hoe Europese projecten in Utrecht vorm geven aan het karakter van de stad en omgekeerd mede het Europa van de 21e eeuw vorm en inhoud geven. In zijn commentaar is de commemoratieve crisis veel meer een crisis van de nationale lidstaten en de grote levensbeschouwingen dan van Europa en haar steden. Europese steden verbinden zich steeds meer onderling en wereldwijd, en definiëren zich nieuw binnen de contouren van de twee globale frames van de Verenigde Naties: Mensenrechten en de Global Goals. De spreker zal vanuit deze observaties de mogelijke betekenis van actief-pluralisme voor de Europese steden bespreken.

Daarna volgt een discussie met de deelnemers aan het symposium.

De culturele omlijsting wordt verzorgd door enkele leden van het ensemble Alhambra Revisited, met muzikale optredens uit de (Spaans) Joodse, Arabische en Christelijke traditie; een rijke Europese cultuur die eigenlijk geworteld is in de Oriënt.

Het symposium vindt plaats in de Gertrudiskapel, ingang conferentiecentrum ‘In De Driehoek’, naast de Sint Gertrudiskathedraal.

Voorafgaand aan het symposium is er in de Domkerk een Europavesper, waarin de vertegenwoordigers van de Drie Utrechtse Kathedralen, de Rooms-Katholieke Sint-Catharinakathedraal, de Oud-Katholieke Sint-Gertrudiskathedraal en de Protestantse Domkerk zullen voorgaan.

Datum: 9 mei 2019

18:00 uur 

Oecumenische vesper in de Domkerk hoofdingang Domplein, voor ieder gratis toegankelijk.
Voor bezoekers van vesper en Symposium zijn er lunchbags voor onderweg naar het Symposium

19:30 – 22:00 uur

Symposium, Gertrudiskapel, ingang conferentiecentrum In De Driehoek, Willemsplantsoen 1c te 3511 LA Utrecht

Sprekers zijn prof. C.H. (Chris) Doude van Troostwijk en drs. H. (Hans) Sakkers

Na de pauze is er gelegenheid voor debat met publiek en sprekers

22:00 – 22:30 uur 

Ontmoeting onder het genot van een drankje en hapje

 

Entree                                 € 15,-. Studenten, CJP en U-Pas gratis. Betaling ter plaatse

Nadere informatie              Frans de Wolff, tel. 030 2942686 en

                                             info@europadagutrecht.nl

                                             www.europadagutrecht.nl

 

Over de sprekers:

Prof. C.H. (Chris) Doude van Troostwijk is visiting professor Vrijzinnige Theologie van het Doopsgezind Seminarium, dat verbonden is met de Vrije Universiteit Amsterdam. Chris Doude van Troostwijk (1962) studeerde theologie en film- en theaterwetenschappen in Amsterdam. Hij was programmamaker bij de IKON (televisie), oprichter van de vrijzinnige website Zinweb, docent Filosofie aan de Theologische Academie van Hogeschool Holland en onderzoeker aan het wijsgerig instituut van de Universiteit van Amsterdam (ASCA). Hij publiceerde meerdere boeken, waaronder ‘Leven met Albert Schweitzer’. Als hoogleraar godsdienstfilosofie heeft hij zijn hoofdbetrekking aan de Luxembourg School of Religion & Society, waar hij directeur is van het departement Public Responsibility dat zich buigt over vragen van institutionele ethiek. In dat kader ontwikkelt hij een “Ethique du monde de la finance”. Onlangs verwierf hij een vijfjarige research-grant voor het onderzoek “Ethique du monde de la santé”. Tevens is hij als gastdocent ethiek verbonden aan de Theologische Protestantse Faculteit van de Universiteit van Straatsburg.

 

Drs. H. (Hans) Sakkers, is socioloog en werkzaam bij de gemeente Utrecht als hoofd van de afdeling Europese en internationale zaken. Zijn werkveld richt zich o.a. op de samenwerking met andere steden binnen en buiten Europa, het ontwikkelen van internationale netwerken en projecten op het gebied van stedelijke en sociale innovatie, de lobby voor Utrechtse thema’s in Brussel en de lokale vertaling van de Sustainable Development Goals en Human Rights. Naast zijn werk als politiek adviseur, netwerker en manager voor de gemeente Utrecht, publiceert hij sinds 2012 regelmatig over Europa en over de lokale impact van internationale ontwikkelingen. Zo publiceerde hij samen met Nicole L. Immler o.a. Kulturhauptstadt; ein Titel von oder für Europa? (2012) en Beyond programming Europe; Rethinking the Role of Culture (Journal of European Studies, 2014). Binnenkort verschijnt samen met Barnita Bagchi: Social Dreaming between the Local and the Global; The Human Rights Coalition in Utrecht as an Urban Utopia. (JadavpurUniversity Press, 2019).

Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau, 25 maart 2019