‘Passies zijn meer dan alleen mooi of meeslepend’

‘Een actuele dimensie van het passieverhaal blijft vaak onderbelicht: de diepgaande kritiek op macht en machtsmisbruik die erin schuilgaat.’ Dat schrijft oud-katholiek professor Peter-Ben Smit in een artikel in Trouw deze week.

Smit opent zijn artikel met een observatie. “Er is bijna geen land ter wereld waar zoveel passies uitgevoerd worden. Bij veel passies ligt de nadruk op Jezus’ dramatische lijden, zoals bij Bach. Of anders op de tragiek van Jezus’ mooie bedoelingen die door verraad op niets lijken uit te lopen, zoals vaak in The Passion. Allebei is belangrijk.”

Maar volgens Smit is er meer te zeggen over het passieverhaal. “In zijn kern vertelt het verhaal hoe Jezus de macht van de Romeinse overheid en de bestuurlijke elite in Jeruzalem buiten spel zet. Dit gebeurt wanneer hij zich vrijwillig overgeeft. Hij beantwoordt geweld niet met geweld maar plaatst zich erboven.”

Dit verzet tegen de almacht van de heersende machten is volgens Smit een hoofdlijn in Jezus’ leven: hij leefde volgens de regels van een andere wereld. “Zo’n levenshouding is een waagstuk. Want Jezus sterft de kruisdood en hoe zeker hij was van zijn verrijzen is nog maar de vraag. Toch heeft zijn manier van leven impact: hij laat zien dat het anders kan en dat de wereld zoals die is en de machten die erin heersen niet vanzelfsprekend en al helemaal niet almachtig zijn. Dat is machtskritiek op een heel fundamenteel niveau. Het verandert de wereld alleen al doordat het perspectief biedt op een toekomst die beter, rechtvaardiger, liefdevoller en mooier is dan het heden. Want als de heersende machten niet almachtig zijn, kan de wereld anders worden en hoeft niet hetzelfde te blijven.”

Het hele artikel leest u op de website van Trouw