Aartsbisschop Joris Vercammen is namens de Internationale Oud-Katholieke Bisschoppenconferentie en als lid van het Centraal Comité van de Wereldraad deze week op Sulawesi (Indonesië), waar het Global Christian Forum bijeen komt.
De Global Christian Forum is een poging van de Wereldraad van Kerken om contacten met de Pinksterkerken en de Evangelische Beweging uit te bouwen. Ook het Vaticaan wordt bij deze poging nauw betrokken. Dat maakt dat op deze bijeenkomst van om en bij de driehonderd deelnemers, 90% van de christenheid vertegenwoordigd is. De kerken die bij de Wereldraad aangesloten zijn vertegenwoordigen ongeveer een half miljard christenen, als netwerkorganisatie staat de Evangelische alliantie wereldwijd voor ongeveer evenveel gelovigen terwijl de RKK om en bij 1 miljard aanhangers telt. Het mag best een prestatie genoemd worden als je in staat bent christenen uit zo uiteenlopende hoeken van de wereldchristenheid samen te brengen.
Het forum is erop gericht dat deze christenen van zo diverse pluimage elkaar op de eerste plaats leren kennen. Op de eerste plaats geldt dit voor de leiders (m/v) van kerken en bewegingen. Verder staan in deze ontmoetingen de geloofsverhalen centraal. In kleine groepen vertelt men aan elkaar wat christen-zijn voor zichzelf persoonlijk betekent. Als je het geloof in Jezus Christus in je leven toelaat, dan ziet meteen het hele leven er anders uit. Het doet deze leiders (m/v) duidelijk goed elkaar een inkijk te geven in het eigen gelovige hart. De bedoelding van deze methode is meer vertrouwen tussen deze mensen te kweken. Dat zal uiteindelijk als resultaat hebben dat hun achterbannen, christenen die tot dusver nooit met elkaar optrokken maar, integendeel, elkaar soms verketterden, elkaar kunnen gaan zien als mede-gelovigen, broeders en zusters in de Heer. Dat is het trouwens wat de oecumenische beweging op dit ogenblik nodig heeft, indien ze de eenheid van alle christenen als ambitie blijft beschouwen.
Dat er nog veel te overbruggen valt, bleek ook vandaag weer in de lezing van de voorzitter van de “World Evangelical Alliance”, de koreaan Dr. Sang-Bok David Kim. Hij zette zich af tegen de traditionele kerken door onder andere te beweren dat Evangelische christenen een levend geloof hebben dat gestalte krijgt in een persoonlijke relatie met Christus terwijl in de kerken het geloof tot een soort van duffe wetenschap zou verworden zijn of een geheel van dogma’s. Over vooroordelen gesproken! Dat de kerken hebben ingeleverd tijdens de laatste decennia heeft volgens hem te maken met het liberalisme dat er hoogtij viert. Bij het evangelische smaldeel heerst daarentegen een ‘duidelijk evangelisch geloof’ dat zich vooral aan Bijbelstudie oriënteert en men vergeet er niet te bidden. Dat verklaart meteen het succes ervan. Kerken zijn volgens Kim te zeer op zichzelf teruggeplooid en doen te weinig aan missie.
Kim stelt vragen aan de kerken. Ook al is gaat hij in zijn analyse naar mijn aanvoelen, duidelijk te kort door de bocht, ze is het overdenken waard. Maar ik hoorde bij hem geen zelfkritiek. Dat vind ik minstens zo problematisch als wat hij de kerken verwijt. Het voedt mijn aanvoelen dat Evangelische christenen meer naar binnen gericht zijn, dan ze zelf graag aannemen. De evangelische christenheid is een burcht die tot nu toe vrij gesloten is, waar het af en toe autoritair aan toe gaat. Het vermeende eigen gelijk mag niet in gevaar komen!
Je kunt je voorstellen dat het gesprek niet altijd gemakkelijk is. Werkelijk gesprek is maar mogelijk als de deelnemers bereid zijn zichzelf ook te relativeren. Als dat niet het geval is houdt men slechts een aantal monologen waar niemand naar luistert.
Kerkleiders leren hier dus met elkaar te spreken en op die manier leggen ze de basis voor nieuwe en belangrijke ontwikkelingen in de oecumene. Deze ontmoeting is de tweede in zijn soort. Ze is vooral gericht op de leiding van kerken en bewegingen op niveau van de wereld. Het thema “Life Together in Christ, Empowered by the Holy Spirit” verwijst naar het avontuur dat deze ontmoeting is. Zonder te rekenen op de Heilige Geest is er geen beginnen aan.
Joris Vercammen
Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau, 6 oktober 2011