Geen dakraampje voor oud-katholicisme

De presentatie van de Canon van de Nederlandse Religiegeschiedenis werd ingeluid met de Sonata da Chiesa  van Hendrik Andriessen, gespeeld door de domorganist Jan Jansen.
Hierna volgde op de avond van 11 september een klein symposium over de toekomst van ons religieuze verleden.

Hoofdspreker in de Dom was mgr.dr. J.A.O.L.Vercammen, de Aartsbisschop van Utrecht. In zijn lezing wees de bisschop met name op de inspiratie, die achter de de verschillende historische bewegingen schuil gaat en die (door hem ook wel vertaald als mystiek = de relatie met God) dragend kan zijn voor de toekomst. Daaruit kan een nieuwe evangelische antropologie ontstaan,  die ‘verbondenheid’ in drie wezenlijke aspecten aangeeft:  (1) mensen zijn aan elkaar toevertrouwd en dus bestemd tot gemeenschap met elkaar, (2) daarin moet elk zijn of haar inbreng hebben en dus volwaardig kunnen participeren, (3) die gemeenschap staat open op de Eeuwige die er de aanstichter van is en die mensen uitnodigt ervan te genieten. De integrale tekst van de lezing van bisschop Vercammen is hier te vinden.

Verwijzend naar de bijzonder datum (9/11) trok de rabbijn Tamarah Benima in haar reactie op de lezing nog al van leer tegen het al te romantische historische beeld, dat bisschop Vercammen had geschetst. Tevens wees zij op de veelheid van aanbod aan antwoorden op de zingevingsvraag in de moderne samenleving. “Kerksocioloog” Joep de Hart was van mening dat niet de mystiek, maar het behoren tot een gemeenschap mensen in beweging zet. Hij vergeleek de canon ook met een reis door ‘dodoland’, maar het kan zeker betekenis krijgen als theologisch navigatiesysteem (een soort variatie op de Kruiswegstaties).

Uiteindelijk kwam de schrijver van het boek aan het woord: met enkele humoristiche voorbeelden zette hij de canon in het juiste daglicht. Inkijkjes die nu gekozen zijn en waarvan over twintig jaar een hele andere keuze mogelijk zou kunnen zijn. Sinterklaas was er bij de uiteindelijke keuze in terecht gekomen, maar voor het schisma onder de katholieken (uitlopend in de gescheiden wegen van rooms- en oud-katholieken sinds 1723) was nog geen dakraampje uitgetrokken, laat staan een venster.

De vensters op de religiegeschiedenis werden tenslotte aangeboden aan mw.Mirjam van Veen van de Vereniging Nederlandse Kerkgeschiedenis, de drijvende kracht achter het boek, samen met het Opnieblad Volzin en de Uitgeverij Meinema.
Jan Jansen had het laatste woord met zijn vertolking van Psalm 150 van Jan Zwart. En toen naar de borrel en de verkoopstand van Beeldenstormers en Bruggenbouwers.

Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau, 13 september 2008