De grote vraag die voorligt op de extra synode van 17 april a.s. is of er bezuinigd moet gaan worden of dat de parochies meer worden aangesproken op hun levensvatbaarheid.
In de stukken voor de synode geeft het Collegiaal Bestuur eerst een evaluatie van de groei-jaren 2007 t/m 2010 aan de hand van de destijds aangenomen beleidsnotities. Per notitie wordt een overzicht gegeven van wat er is uitgevoerd, hoe het gewerkt heeft en wat er in de komende jaren behouden zou moeten blijven.
De beleidsnotities waren er alle op gericht om de kwalitatieve en kwantitatieve groei van de kerk te bevorderen en daar werd geld voor uit getrokken. Maar in 2011 zullen de inkomsten en uitgaven weer in evenwicht moeten zijn en dat betekent het maken van een keuze.
Het Collegiaal Bestuur ziet wel mogelijkheden om een deel van de landelijke uitgaven terug te dringen, maar geeft er de voorkeur aan om niet op voorhand te snoeien in de pastorale formatie, wat nodig zou zijn om het gehele tekort weg te werken.
Minder gehonoreerde pastorale inzet werkt contraproductief, zo stelt het bestuur.
Maar wat dan? Er is doorgerekend dat wanneer alle parochies tenminste 60% van de werkelijke kosten van de pastorale formatie van hun eigen parochie zouden betalen uit de inkomsten levende kerk, het begrotingsprobleem zou zijn opgelost. Normaal zou zijn wanneer een parochie de volledige kosten zou dekken, maar dat is voorlopig nog niet haalbaar.
Dat betekent wel dat er in de meeste parochies wel heel hard gewerkt zal moeten worden aan de verbetering van die inkomsten. De gelovigen zullen zich meer dan voorheen bewust moeten worden dat het aan hen is om de kerk in stand te houden inclusief de pastorale voorzieningen.
Pijnlijk is ook dat alle inkomsten uit de levende kerk gaan vallen onder de heffing, inclusief de speciale giften en gaven, die nu nog daarbuiten vallen.
Voor parochies, die wel heel erg in de knel zouden komen, wordt een tijdelijke regeling voorzien van solidariteitssubsidie, maar dat zal niet blijvend zijn.
Met dit beroep op de levensvatbaarheid van een parochie, wordt het probleem ook neergelegd waar het hoort, bij de basis die de kerk vormt en waar ze vorm krijgt.
De agenda voor de extra synode is (zonder bijlagen) te vinden onder het kopje synode.
Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau, 26 maart 2010