“Ik meen dat je moet openstaan voor alles, zonder taboes. Geen vaststaande antwoorden. God kent ook geen taboes. In vreugde en verdriet wil de Geest ons iets duidelijk maken. Die openheid zorgt voor verbondenheid en participatie. En dat is waar mensen naar snakken.” Aldus aartsbisschop Joris Vercammen in een interview met Trouw dat op 20 december jl verscheen.
De aanleiding voor het portret dat journalist Willem Pekelder van Mgr. Vercammen maakte, is zijn aanstaande vertrek als aartsbisschop van Utrecht. Alhoewel de bisschop al meer dan dertig jaar in Nederland woont, ziet de verslaggever nog steeds Vlaamse accenten en noteert dat “enige bescheidenheid hem aankleeft.” “Grote woorden ontbreken als hij spreekt over zijn twintigjarige pontificaat.”
Toetreders
Ondanks de berichten over kerkelijke krimp en secularisatie, ziet Vercammen ook veel lichtpunten in de afgelopen twee decennia. Parochies zijn op zoek gegaan naar de maatschappelijke betekenis die zij kunnen hebben, bijvoorbeeld door een stiltecentrum te starten in de Rotterdamse Paradijskerk. Een kerk die uitnodigend is en open-minded voor de ontwikkelingen in de samenleving, werkt aanstekelijk op nieuwkomers. Vercammen stelt vast dat alle nieuwe parochies die de afgelopen jaren in het bisdom zijn ontstaan, gedragen worden door deze mensen van buitenaf. Dat betekent wel wat voor de kerk. “Met elke nieuwe toetreder verander je. Dat is belangrijker dan groot of machtig te zijn. Het gaat om een open blik, en die wens ik ook andere kerken toe.”
Oecumene
Geheel in lijn met wat hij als de fundamentele roeping van de Oud-Katholieke Kerk ziet, heeft Vercammen zich steeds begeesterd ingezet voor de oecumene. Dat is niet altijd makkelijk omdat veel kerken vooral bezig zijn om te overleven en daardoor hun muren weer optrekken. Vercammen: “Maar als gelovigen zouden we anders moeten denken. En ik weet zeker: over tweehonderd jaar zijn alle Nederlandse christenen terug onder één aartsbisschop van Utrecht. Dan zijn we allen één. Dat er nu twee aartsbisschoppen zijn, is natuurlijk een anomalie.”
Misbruik
Trouw staat ook stil bij het seksueel misbruik binnen de Oud-Katholieke Kerk. Een smet aan uw ambtsperiode, vraagt de journalist zich af. “Dat lijkt mij de verkeerde vraag. Het gaat er niet om of ík ben beschadigd, maar of de slachtoffers zijn beschadigd. Wel, dat laatste is helaas het geval.” De aartsbisschop is helder waar hij staat. “God kiest voor hen die in de knel zitten. Ik heb met slachtoffers gesproken. Ik ben kapot van hun verhalen en sta volledig achter hen. We hebben maatregelen genomen tegen herhaling.”
Opvolger
Na zijn vertrek op zaterdag 11 januari maakt het aartsbisdom Utrecht zich op om een nieuwe bisschop te kiezen. “Zijn opvolger zou een vrouw kunnen zijn, in principe zelfs een vrouw die gehuwd is met een andere vrouw”, merkt de journalist met ogenschijnlijk licht tromgeroffel op. Mgr. Joris Vercammen: “Ach, dat heeft toch geen belang. Het gaat erom dat we een goeie bisschop krijgen, dat is het enige wat telt.”
Het volledige artikel vindt u hier.
Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau, 20 december 2019