Op 1 november vond de Dom Hélder Câmaralezing 2023 plaats, met als titel Uit de mond van kinderen… Kindertheologie als uitdaging en kans. De lezing, gewijd aan de stem van kinderen in de theologie en Bijbelinterpretatie, werd gegeven door de Zuid-Afrikaanse theoloog dr. Shantelle Weber. Schrijver Gesineke Veerman woonde de lezing bij en schreef deze persoonlijke terugblik.
“Ons werk met kinderen in de kerk vindt plaats in de context van de gemeenschap en de cultuur waar we deel van uitmaken, stelt Shantelle Weber. We benadrukken graag hun kwetsbaarheid en benaderen hen vanuit het idee dat ze anders zijn dan volwassenen. In het Nederlands zouden we dit ‘betutteling’ noemen. Shantelle noemt het ‘disempowering’. Veel kinderen hebben te maken met problemen thuis en op school. Ze hebben volwassenen nodig die hun behoefte aan veiligheid en liefde erkennen, en hun zorgen serieus nemen. Zij hebben het nodig om zich welkom te voelen in de kerk, zoals ze zijn. ‘If not, God is also not welcome’.
Ze vraagt haar toehoorders om een moment stil te staan bij de kinderen bij ons in de kerk. Hoe zien wij hen? Wat gebeurt er met ons als kinderen de kerkruimte binnen komen?
Ik denk aan de ontspanning en de lacht die doorbreekt als de kinderen in onze kerk bij terugkomst uit de kinderkerk mogen vertellen wat ze gedaan en besproken hebben. En aan het moment in de Paaswake waarop de kleine David aartsbisschop Bernd mocht helpen bij het ‘nat spatten’ van de kerkgangers. ‘Wie spat jou eigenlijk nat?’ vroeg David hem. ‘Nou, jij!, antwoordde Bernd. En hij liet zich breeduit lachend zegenen via de wijwaterkwast, die uitbundig door David werd bediend.
Ons vermogen om de liefde van God vorm te geven in onze omgang met de kinderen in de kerk, heeft alles te maken met een goede basis voor ons handelen, en een visie, aldus Shantelle Weber. Door kinderen als mede-gelovigen te zien die vanuit hun eigen beleving en ervaringen een waardevolle bijdrage kunnen leveren aan de geloofsgemeenschap, openen wij onze oren en ogen voor wat zij te zeggen hebben. Het ideaal kun je zien in de plaatjes uit de kinderbijbel die wij allemaal kennen. Jezus die met liefdevolle gebaren de kinderen tot zich laat komen, hen volkomen op hun gemak stelt, en luistert.
Dat er meer nodig is dan vertederende gesprekjes met kleuters of ‘God zelf ook zijn huis moet bouwen’, blijkt uit de vragen na de lezing. Of kinderen naast engeltjes niet ook bengeltjes zijn. Hoe het zit met de beeldvorming, want kinderen uit Zuid-Oost denken dat God wit is. En wat zou je zeggen tegen een kind uit Israël of Gaza?
Er volgt een lange stilte, die pijnlijk aanvoelt. Jammer dat we nu niet samen kunnen bidden om de vrede, zoals ik met de kinderen uit onze kinderkerk heb gedaan.”
Gesineke Veerman
mede-auteur van ‘Schatzoeken’, een nieuwe methode voor geloofsopvoeding, waarin we behoeftes van kinderen in tijden van ontkerkelijking en crisis serieus willen nemen.