Relicanon met en voor Sinterklaas

De ‘relicanon’ verschijnt vandaag in uitgebreide vorm als boek. Sinterklaas, armenzorg en christelijke lectuurvoorziening horen er nu ook bij. Dat maakt het opinieblad VolZin bekend. Het blad lanceerde de canon voor de Nederlandse religieuze geschiedenis vorig jaar, in samenspraak met de Vereniging van Nederlandse Kerkgeschiedenis. In de definitieve versie is de canon van 25 naar 33 ‘vensters’ gegroeid. Er is alleen geen ‘raampje’ voor het oud-katholicisme.

Op 11 september wordt ‘Beeldenstormers en bruggenbouwers , canon van de Nederlandse religiegeschiedenis’ gepresenteerd in de Utrechtse Dom. Daarbij wordt een symposium gehouden, waar mgr. dr Joris Vercammen, aartsbisschop van Utrecht van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland, de hoofdspreker is.

Dat de canon – bedoeld als een overzicht van de belangrijkste feiten en gebeurtenissen uit de Nederlandse religieuze geschiedenis – met acht trefwoorden is gegroeid, heeft verschillende oorzaken. “,Een jaar lang hebben mensen de canon in het blad VolZin kunnen lezen”, zegt auteur Willem van der Meiden. “De vele reacties en tips hebben geleid tot deze uitbreiding”.

Ook heeft de uitbreiding te maken met “voortschrijdend inzicht”, aldus Van der Meiden. “Er zaten omissies in en aan sommige zaken werd te weinig aandacht geschonken. Bij de Middeleeuwen stonden de onderwerpen ‘kloosters’ en ‘mystiek’ bijvoorbeeld in hetzelfde lemma; dat kan eigenlijk niet. Daar hebben we nu twee van gemaakt. Hetzelfde geldt voor het thema ‘Israël’. Dit was eerst ondergebracht bij het lemma ‘zending’, een krakkemikkige combinatie. Er is nu een apart hoofdstukje aan gewijd.”

Nieuw zijn de luikjes over armenzorg en christelijke lectuurvoorziening, met aandacht voor bijvoorbeeld kinderboekenschrijver W. G. van der Hulst. “En dan is er natuurlijk de belangrijkste nieuwkomer, Sinterklaas. Hét grote christelijke symbool van Nederland. Dat we die konden vergeten.”

De relicanon belicht voornamelijk de geschiedenis van het christendom in Nederland. “Dat komt doordat de religieuze geschiedenis van Nederland nu eenmaal hoofdzakelijk christelijk is”, aldus Jan van Hooydonk, hoofdredacteur van VolZin . Overigens worden andere religies, zoals jodendom en islam, wel degelijk ter sprake gebracht, zegt Van Hooydonk. Als voorbeeld noemt hij de aandacht voor Spinoza en de oprichting van de eerste moskee in Nederland.

Van der Meiden vindt de aandacht voor jodendom en islam “nog steeds te minimaal”. “Ik had er meer mee willen doen. Zoals de canon nu is, heeft ze inderdaad een nogal exlusief christelijk – zelfs protestants – tintje. Het zou mooi zijn als ik daar in een latere uitgave iets aan kan veranderen.” 

Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau, 11 september 2008

Zie ook het verslag van de presentatie met de verwijzing naar de lezing van bisschop Vercammen.