Oecumenicus en kerkhistoricus prof. dr. J. Robert Wright overleden

Oecumenische banden verlopen vaak via personen en persoonlijke inzet draagt de oecumene. Op 12 januari overleed een markante theoloog en priester van de Episcopal Church (USA), dr. J. Robert Wright (20 oktober 1936 – 12 januari 2022), die decennialang oecumenische toenadering bevorderde.

‘Father Wright,’ zoals hij, als ‘anglo-catholic’ priester genoemd werd, doceerde van 1968 tot 2010 aan het General Theological Seminary in New York. Daar leidde hij generaties geestelijken op en doceerde naast zijn eigenlijke vakgebied, de kerkgeschiedenis, ook oecumenica en liturgiek. Zijn college over hoe je voorgaat in de eucharistie, bijgenaamde ‘Mass Class’, was legendarisch. Hierbij gingen zijn rollen van wetenschapper en priester altijd samen. Dit priesterschap oefende hij ook uit, actief verbonden aan St. Thomas’ Fifth Avenue en een regelmatig voorganger in de diensten in de seminariegemeenschap.

Wright zette zich in voor een reeks oecumenische contacten. Zo was hij betrokken bij gesprekken met de oriëntaalse en orthodoxe kerken en met de rooms-katholieke kerk, terwijl hij tegelijkertijd een van de architecten van de vaststelling van kerkelijke gemeenschap tussen de Evangelical Lutheran Church in America en de Episcopal Church was. Bijzondere aandacht had hij in de loop van zijn lange loopbaan voor de Oud-Katholieke Kerken en de Iglesia Filipina Independiente. Deze kerken bezocht hij aan het begin van zijn loopbaan en de band bleef. Zo nam hij deel aan Oud-Katholieken Congressen en vertegenwoordigde hij zijn kerk in de studie naar ‘Catholicity and Globalization’ (2006-2008), waarin de Episcopal Church, de Iglesia Filipina Independiente, de Kerk van Zweden en de Oud-Katholieke Kerken samenwerkten. In 2000 ontving hij van de oud-katholieke theologische faculteit in Bern een eredoctoraat vanwege zijn oecumenische verdiensten voor en in de geest van de oud-katholieke traditie. In New York was hij onder meer de academisch gastheer van de begin vorig jaar overleden oud-katholieke theoloog Martien Parmentier tijdens een sabbatical; Peter-Ben Smit, nu aan de Universiteit Utrecht verbonden als bijzonder hoogleraar vanwege het Oud-Katholiek Seminarie, promoveerde in 2011 bij Wright in de Anglicaanse theologie en oecumenica.

In zijn lange leven en loopbaan leidde Wright niet alleen mensen op voor de pastorale, met name priesterlijke, praktijk, en de wetenschap, maar droeg hij ook als auteur bij aan wat hem theologisch en kerkelijk aan het hart lag. Zo stelde hij een uitvoerig vroegkerkelijk commentaar op de boeken Spreken, Hooglied en de Wijsheid van Salomo samen, publiceerde hij verschillende werken over het Book of Common Prayer, schreef hij over de grote middeleeuwse kerkhistoricus Beda, was hij de auteur van de geschiedenis van de grote anglo-katholieke kerk van St. Thomas Fifth Avenue, en droeg hij ook steeds weer bij aan oecumenische publicaties. 

Tenslotte: bijgenaamd ‘Jaybob’ (een ‘jaybird’ is een ekster) was Wright tenslotte ook een verzamelaar van kerkelijke kunst, vooral van iconen en van alle mogelijke edities van het Book of Common Prayer. Wie bij hem thuiskwam, waande zich in een museum. Het was Wrights grote verdienste om in en vanuit dit museum van de kerkelijke traditie steeds weer te laten zien hoe deze traditie voor alle christenen een schatkamer van theologische en spirituele rijkdomm is en een bron van inspiratie. – Dat hij nu bij de oorsprong van die bron thuisgekomen mag zijn en daar mag rusten in vrede.

General Theological Seminary publiceerde een ‘in memoriam’ dat hier te lezen is.