100 jaar Kroatische Oud-Katholieke Kerk: een getuigenis van grenzeloze vergeving

De Kroatische Oud-Katholieke Kerk, eens één van de grootsten binnen de Unie van Utrecht, vierde onlangs haar honderdjarig bestaan met een live-uitzending van een feestelijke mis op de Kroatische televisie. Deze viering was een krachtig bewijs van haar voortdurende veerkracht, ondanks periodes van vervolging door zowel fascistische als communistische regimes, en interne spanningen. In de Heilige Antonius van Padua-kerk in Zagreb-Stenjevec kwamen gelovigen van alle leeftijden samen en straalden zij geloof in Gods toekomst uit.

Grenzeloze vergeving
De centrale boodschap tijdens de viering, gebaseerd op de schriftlezingen van die dag, was die van grenzeloze vergeving. Pastoor Darko Mejaški benadrukte dat vergeving moed vergt, vooral voor een voormalige vervolgde minderheid. Hij sprak: “Als gemeenschap van oud-katholieke christenen denken we vandaag aan onze moeilijke geschiedenis en willen we van ganser harte iedereen vergeven die ons onrecht heeft aangedaan in de verschillende tijden van onze geschiedenis. Deze grenzeloze vergeving, volgens het voorbeeld van Christus, is essentieel om God’s wereld vandaag gezond en liefdevol te dienen. De grenzeloze vergeving die Christus van ons vraagt en waarin Hij ons voorgaat, is nodig om gezond en liefdevol Gods wereld vandaag te kunnen dienen. En daartoe zijn we geroepen. Verlangt de wereld niet naar een kerk ‘voor allen’, zoals paus Franciscus onlangs zei? Welnu, hier zijn we dan, als synodale oud-katholieken, open op de vragen van vandaag en morgen, bereid om mee te bouwen aan een rechtvaardige, vredige en duurzame samenleving!”

Traditionele zegenbede
De pastoor sprak goed maar snel, want de viering moest binnen het uur zijn afgerond en de regisseur gaf niet de indruk grenzeloos vergevend te zijn. Maar het lukte! Na de uitzending volgden groetwoorden, waaronder die van de bisschop voor Kroatië, Heinz Lederleitner, en zijn voorganger, John Okoro. Na de slotzang volgde tijdens de overvloedige maaltijd nog heel spontaande traditionele gezongen zegenbede over Kroatië.

Warm welkom voor alle aanwezigen
Alle gelovigen uit Zagreb en andere delen van het land, evenals gasten uit de oecumene en de Unie van Utrecht, werden warm verwelkomd tijdens het feest. Giorgio Lingua, de diplomatiek vertegenwoordiger van de paus in de republiek Kroatië, knikte instemmend bij waarderende woorden van zowel pastoor Darko als de toespraak van ondergetekende en die van de voorzitter van de synodale raad, professor Boras. Professor Boras was tot vorig jaar rector van de Universiteit van Zagreb en is de bekendste oud-katholiek van het land. Het was een grote eer dat Giorgio Lingua bij dit eeuwfeest aanwezig was. En meer dan dat, zijn aanwezigheid is ook een teken dat Rome onze kerk in Kroatië nu het goede gunt. De Rooms-Katholieke Bisschoppenconferentie van Kroatië zelf zond een kanunnik van de kathedraal van Zagreb.

Afvaardiging van raad van religies
De raad van religies was vertegenwoordigd door de imam, en ook regering en parlement zonden afgevaardigden. Het werk van kleine kerken als de onze en het onderhoud van de monumenten zou zonder staatssteun niet mogelijk zijn. Tot veler verdriet ontbraken de Servisch-orthodoxen. Wel vierde een flinke delegatie mee van de Evangelische Kerk van Kroatië, een lid van de Lutherse Wereldfederatie, en goed op de hoogte van onze kerkelijke eenheid met Zweden en vragende naar het vervolg. Ze leveren ruimhartig praktische steun bij de kerkopbouw – zo kan priester Mario Čengić gebruik maken van hun kerk in Osjiek, de vierde stad van het land.

Krachtig getuigenis
Met deze dienst van grenzeloze vergeving en hartelijke gemeenschap geeft de Oud-Katholieke kerk van Kroatië een krachtig getuigenis af bij haar eeuwfeest. Zoals we zongen in Psalm 103: “Niet toorn en verwijt, maar de goedheid van de Heer zal voortduren. Door zijn grenzeloze vergeving schept God toekomst voor hen die zijn verbond van vrede en recht willen bewaren.” Als onze kerken hierin grenzeloos zijn, openen we kansen tot heilzaam samenleven.

Zegene de barmhartige Heer, de genadige God, onze Kroatische kerk.

Bernd Wallet, Aartsbisschop van Utrecht