Aartsbisschop Joris feliciteert de kerk met de getoonde spankracht en discipline om in één jaar het Breed Beraad zo goed van de grond te krijgen.
Met die gelukwens eindigde de extra zitting van de synode op zaterdag 10 juni te Hilversum en eindigde ook het brede synodale proces om aanzetten te geven voor de toekomst van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland.
Nu ligt de bal bij het Collegiaal Bestuur om op basis van de vastgestelde visie de aangenomen voorstellen te vertalen in concreet beleid. Dat zal geen eenvoudige klus worden gelet op de grote variatie in voorstellen. Nu behoeft niet alles af te zijn voor de synode in november maar zal wel duidelijk moeten worden hoe de volgende gekozen prioriteiten worden aangepakt:
• Groei
• Identiteitsontwikkeling
• Parochieopbouw
• Publiciteit
• Toerusting
• Verbetering financiën
• Vieren
De door de synode aangenomen voorstellen:
- Maak een projectplan hoe een nieuwe cultuur van geloofscommunicatie kan worden ontwikkeld,waarbij de oud-katholieke identiteit helder wordt verwoord.
De eigen verantwoordelijkheid wordt als een groot goed gezien. Belangrijkste elementen zijn: geen hiërarchie tussen bisschoppen, een plaats voor leden in het bestuur van de kerk, bestuur legt verantwoording af aan de synode, belangrijke beslissingen worden alleen genomen na een zorgvuldige en brede raadpleging. Daarnaast worden als trefwoorden genoemd: sfeer, klein, warm, geestelijke vrijheid, traditie, liturgie. - Definieer het takenpakket van pastores.
De pastoor is de bindende figuur maar hoeft niet de voorzitter van het kerkbestuur te zijn. De nadruk ligt op pastoraat, liturgie, kerkopbouw, studie en diaconaat. - Maak een integraal personeelsbeleidsplan waarin de formatie voor de komende tien jaar is opgenomen.
Dit plan komt in 2007 aan de orde omdat personeelsbeleid veel verder gaat dan alleen de formatie en langer tijd vergt. Tijdens de Synode van 2006 zal wel een tussenstand gegeven worden. - Ontwikkel beleid voor jongeren van 15 tot 35 jaar.
Jongeren in die leeftijd worden veelal gemist in de kerk. De Synode dringt erop aan de jongeren zelf bij deze beleidsontwikkeling te betrekken. - Formuleer de uitgangspunten die bepalen op hoeveel en welke lokaties de Oud-Katholieke Kerk van Nederland te vinden zal zijn.
Er zijn twee stromingen. De een (waarbij het Collegiaal Bestuur de laatste jaren) streeft naar aanwezigheid op veel plaatsen. De ander streeft naar grotere (regio)parochies. Er zullen keuzes gemaakt moeten worden, zeker als groei niet wordt gerealiseerd. - Onderzoek de redenen waarom mensen (her)intreden.
Wat trekt mensen om de keuze (opnieuw) te maken om tot een parochie te willen behoren en kan die kennis benut worden om juist die elementen te versterken? - Geef opdracht nieuwe liturgische vormen te ontwikkelen.
Hoewel de basis vormen overal gelijk zijn, is een kleine parochiekerk geen kathedraal en moet er ruimte zijn voor de lokale beleving en (on)mogelijkheden. Andere omstandigheden vragen ook om nieuwe vormen. Liturgische taal is geen straattaal maar moet wel begrijpelijk zijn ook voor willekeurige bezoekers en jongeren. - Onderzoek de mogelijkheid tot het instellen van een ondersteunende functie landelijk of regionaal voor parochies op het gebied van boekhouding, beheer van onroerend goed en beleggingen.
Doel is de taakverlichting van kerkbesturen en professionalisering van de bedrijfsvoering. - Ontwikkel een voorstel over de landelijke organisatie van de kerk.
Welke taken op administratief, organisatorisch en financieel terrein horen thuis bij het Bisschoppelijk Bureau, Financiële Raad e.d. en snijdt de organisatie en formatie daarop toe. - Ontwikkel een voorstel voor de landelijke commissies met als doel hun werk te stroomlijnen.
Bezie in samenspraak met de commissies of er voordeel te behalen valt door het samentrekken van landelijke commissies. - Biedt alle gelovigen een toerustingsaanbod.
We vinden het moeilijk om ons geloofsleven en onze identiteit uit te dragen. Dit moeten we wel kunnen voordat we naar buiten treden. Biedt hiervoor materiaal en training aan. - De laatste voorstellen betroffen de Publiciteit.
Onderzoek de mogelijkheden om de interne- en externe communicatie te optimaliseren, zoals door de verspreiding van een blad onder alle oud-katholieken. En onderzoek de mogelijkheden van het laten maken van een presentatie DvD voor extern gebruik waarin onze identiteit duidelijk wordt.
Kerk met ambitie
Welk beeld ontstaat uit het bovenstaande? Allereerst een van ambitie. Onze kerk gunt haarzelf een toekomst en gaat hierbij uit van het positieve scenario van groei. Die groei gaan we realiseren op drie manieren. Intern willen we de kwaliteit verbeteren door training, onderzoek, productverbreding en het formuleren van onze identiteit. Intern is ook de trend naar professionalisering: slimmer en gerichter organiseren om de beschikbare capaciteit op een goede manier en voor de goede activiteiten in te zetten. Derde stap is de blik naar buiten: hoe ziet onze markt eruit, wat hebben we te bieden, wat valt er te winnen of te behouden en hoe doen we dat. En dit alles in samenhang met elkaar.
Heel concreet werd dat in de parochie Hilversum al vertaald met een groeidoelstelling van 30%. Het Collegiaal Bestuur liet zich tijdens de synode echter niet uitdagen tot het noemen van een percentage.
Het is niet alleen het Collegiaal Bestuur dat nu aan het werk moet. Ook van alle oud-katholieken vraagt het vernieuwend bezig te zijn. Leren uitdrukking geven aan je geloofsbeleving, nieuwe vormen van liturgie invoeren, investeren in nieuwe plekken, afbouwen wat geen toekomst heeft, fuseren, uit handen geven, naar buiten treden, je eigenheid behouden en daar nieuwe, uitnodigende vormen voor vinden.
Zie voor de voorgeschiedenis (Breed Beraad).
Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau, 12 juni 2006
In samenwerking met de Redactie van De Oud-Katholiek