Deze handreiking richt zich op u als benadeelde van seksueel misbruik in de Oud-Katholieke Kerk van Nederland (OKKN). We beschrijven in deze handreiking wat u als benadeelde kunt doen: welke ondersteuning er voor u beschikbaar is en welke vervolgstappen u kunt zetten. De keuze is aan u: uw behoeften en belangen staan voorop.

Vooraf nog dit: het gaat in deze handreiking alleen over seksueel misbruik. Als u te maken hebt (gehad) met ander grensoverschrijdend gedrag in de kerk, kunt u zich wenden tot de pastoor van de parochie, of tot de diocesane bisschop als het om grensoverschrijdend gedrag van de pastoor gaat.    

Seksueel misbruik in pastorale relaties (hierna te noemen: seksueel misbruik) is:
Ieder grensoverschrijdend gedrag, inclusief grensoverschrijdend taalgebruik, met een seksuele lading waarbij een machtsverschil, een leeftijdsverschil of een afhankelijkheidsrelatie bestaat tussen de benadeelde en de beschuldigde, waarbij de beschuldigde een betaalde of onbetaalde functie heeft in de Oud-Katholieke Kerk van Nederland. 

NB: Seksueel misbruik is ook aan de orde als het om een eenmalig incident gaat, of als het misbruik alleen bestaat uit grensoverschrijdend taalgebruik met een seksuele lading.

Vertrouwenspersonen

Vertrouwenspersonen zijn vrijwilligers en professionals die deskundig zijn op het terrein van seksueel misbruik in de kerk. De vertrouwenspersonen zijn er voor u. Zij bieden u een luisterend oor. Als u dat wilt, denken zij met u mee over de stappen die u kunt zetten en over de hulp die u nodig hebt. Uw behoeften en uw belangen zijn leidend voor de vertrouwenspersonen. Wat u met hen bespreekt blijft vertrouwelijk en aan de inzet van de vertrouwenspersonen zijn geen kosten verbonden.

U kunt kiezen uit verschillende vertrouwenspersonen

Interne vertrouwenspersonen

De interne vertrouwenspersonen zijn leden van de OKKN. Als het voor u belangrijk is dat de vertrouwenspersoon de sfeer in de kerk goed kent en aanvoelt, kan dat een overweging zijn om contact te zoeken met een interne vertrouwenspersoon.  

Marcel van der Vloet – marcel.vandervloet@okkn.nl – 06 15 88 03 62
Mary Hallebeek – mary.hallebeek@okkn.nl – 06-28 89 27 84

Vertrouwenspersonen van de SMPR

De vertrouwenspersonen van de SMPR, het interkerkelijk samenwerkingsverband tegen seksueel misbruik in pastorale relaties, werken voor verschillende kerken. Als u een voorkeur hebt voor een vertrouwenspersoon buiten de eigen kerk die wel de sfeer in kerken kent, kunt u contact zoeken met een vertrouwenspersoon van de SMPR:  www.smpr.nl

Vertrouwenspersonen van Slachtofferhulp Nederland

Wilt u contact met een vertrouwenspersoon die geen enkele relatie heeft met de kerken, dan kunt u contact zoeken met de vertrouwenspersonen van Verbreek de stilte van de Stichting Slachtofferhulp Nederland. Deze vertrouwenspersonen hebben ook een specifieke deskundigheid in de omgang met minderjarige benadeelden. Telefoon:.0900-9999001 of www.verbreekdestilte.nl 

Wat kunt u doen na seksueel misbruik?

U hebt als benadeelde de keuze uit verschillende vervolgstappen. U bent volledig vrij in uw keuze.

Een luisterend oor

De vertrouwenspersonen bieden u een luisterend oor. U kunt altijd contact zoeken met een vertrouwenspersoon, ook als u al eens eerder een gesprek hebt gehad, of als het seksueel misbruik lang geleden is. Ook als u al weet dat u geen vervolgstappen wilt zetten kunt u bij hen uw verhaal doen.

Klacht

Bij de klachtencommissie van de OKKN kunt u een klacht indienen over het seksueel misbruik. Na ontvangst van de klacht spreekt de commissie met u en met de beschuldigde. Daarna komt de commissie met een oordeel over uw klacht en eventueel met aanbevelingen. De uitspraak van de klachtencommissie gaat naar de diocesane bisschop (als uw klacht over het gedrag van de diocesane bisschop gaat, beslist de andere bisschop wat er naar aanleiding van de uitspraak van de klachtencommissie moet gebeuren). Hij beoordeelt wat er naar aanleiding van het oordeel van de klachtencommissie moet gebeuren.

De leden van de klachtencommissie zijn onafhankelijk, dit wil zeggen dat zij geen lid zijn van de OKKN (met uitzondering van de secretaris en het plaatsvervangend lid). 

De vertrouwenspersoon kan u helpen bij het opstellen van uw klacht en met u mee gaan naar de  klachtencommissie. Ook kunt u met de vertrouwenspersoon bespreken of een klachtprocedure goed inspeelt op uw behoeften.    

U kunt een klacht indienen door een mail of een brief te schrijven aan de klachtencommissie. In uw brief moet in ieder geval staan:

  • uw naam en uw contactgegevens;
  • de naam en de functie van de beschuldigde;
  • een beschrijving van het misbruik;
  • wanneer het misbruik plaatsvond;
  • of u bezwaar heeft tegen het gezamenlijk horen van u en de beschuldigde.

Een volledige beschrijving van de werkwijze van de klachtencommissie vindt u hier.

Melding

Als u geen klacht wilt indienen, maar als u wel wilt dat het seksueel misbruik bij de kerk bekend wordt, kunt u een melding doen van het misbruik bij de bisschop (gaat uw melding over de bisschop van uw bisdom dan kunt u zich tot de bisschop van het andere bisdom wenden). Iedere melding wordt door de bisschop vastgelegd, met uw naam en de naam van de beschuldigde. De bisschop zoekt na een melding altijd contact met de beschuldigde  om hem om een reactie te vragen op de melding. Ook deze reactie wordt door de bisschop vastgelegd.

Wij adviseren u contact te zoeken met een vertrouwenspersoon als u overweegt een melding te doen zodat u samen kunt bekijken  of dit een goede stap voor u is. Belangrijk is dat u zich realiseert dat de bisschop naar aanleiding van uw melding geen onderzoek instelt. Als u een onderzoek wilt, kunt u zich tot de klachtencommissie wenden.

Aangifte

Seksueel misbruik is strafbaar, u kunt bij de politie aangifte doen van het misbruik. Of uw aangifte leidt tot een strafzaak, beslissen de politie en de officier van justitie. Twijfelt u over het doen van aangifte, of wilt u eerst de voor- en nadelen op een rij zetten, dan raden wij u aan contact te zoeken met een vertrouwenspersoon.    

Schadevergoeding via een civiele procedure

Voor de volledigheid wijzen wij u er ook op dat u zich tot de civiele (burgerlijke) rechter kunt wenden als u schadevergoeding wilt van de beschuldigde of van de kerk. Mocht u dat overwegen, dan kan de vertrouwenspersoon u meer informatie geven over deze gerechtelijke procedure.