Faith and Order vergadert op Kreta I

Dr.Remco Robinson neemt deel aan de vergadering van de Commissie Geloof en Kerkorde (Faith and Order) van de Wereldraad van Kerken op Kreta. Hij is op Kreta op verzoek van de IBC.
Met enige regelmaat rapporteert hij.

Dag 1, 7 oktober 2009

De Plenaire Bijeenkomst van Geloof en Kerkorde van de Wereldraad van Kerken vindt dit jaar plaats op Kreta, de Orthodoxe Academie. Om 16.00 uur was de opening met gebed. Helaas kon ik hier niet bij zijn, omdat er enig oponthoud was op Athene (er waren wat problemen met de technische papieren van het vliegtuig, niet echt een prettig idee als je nog met dat vliegtuig moet vliegen). Ook stond de shuttlebus die ons naar de academie zou brengen halverwege de rit met pech stil. Gelukkig liep het programma op de academie ook uit. We werden onthaald door strenge beveiliging vanwege de komst van de oecumenische patriarch van Constantinopel, Bartholomeüs.

In de ‘grote aula’ trof ik een menigte van christenen van allerlei pluimage. Verschillende aartsbisschoppen, bisschoppen, monialen, monniken, pastores, dominees en lekentheologen vulden de zaal. Wachtend op de openingstoespraak van de patriarch, werden we getrakteerd op toespraken van  metropoliet Amphilochios van Kissamos, de gouverneur van Kreta, de burgemeester van Kolymbari,  de secretaris-generaal van de Wereldraad, Samuël Kobia en de Vertegenwoordiger van de Conferentie van Europese Kerken, Elisabeth Fischer. Het is indrukwekkend om mensen te ontmoeten van wie je alleen de namen kent van kerkelijke documenten en de kerkelijke bijlage van Trouw.  De meeste sprekers spraken Grieks, maar gelukkig was er simultaanvertaling. Opvallend was dat alle sprekers begonnen met het rijtje ‘Zijne heiligheid, eminentie, messeigneurs, excellentie (voor gouverneur en burgemeester) eerwaarde vaders, en gewaardeerde leden van de plenaire commissie. Het feit dat er ook eerwaarde moeders waren, was de sprekers ontgaan. Alleen Kobia en Fischer begonnen met ‘zusters en broeders’.

In tegenstelling tot de Griekse hoogwaardigheidbekleders hield patriarch Bartholomeüs zijn toespraak in het Engels. Een bijzonder gebaar te midden van zoveel Grieks sprekenden. In zijn toespraak vertrok Bartholomeüs vanuit de apophatische theologie, de overtuiging dat de mens uiteindelijk God niet kan bevatten. Dit vraagt om nederigheid van ons theologen. Datzelfde principe van apophatische theologie past hij toe op de kerk. De kerk is tot eenheid geroepen, maar net zoals er een eeuwige zoektocht naar God is, zo zal er menselijk gezien geen einde komen aan het streven naar eenheid in de kerk. Deze zoektocht gaat langs de traditie van de Kerkvaders maar moet zich ook richten op de eschatologische toekomst. De ene kerk zal uiteindelijk een gave van Gods genade zijn. Dit betekent niet dat we maar moeten afwachten, maar wel dat we de realiteit vanuit die eschatologische toekomst moeten bekijken. We moeten luisteren naar Gods Geest die werkzaam is in de kerken.

De eenheid komt terug in de opdracht of missie van de kerk. Wanneer we als kerken samen werken, zijn we niet langer breekbare stokken, maar kunnen we overtuigend opkomen voor gerechtigheid en vrede. Hierbij hoort ook zorgzaamheid voor Gods schepping, die we van God ontvangen hebben als erfenis die we moeten beheren. De patriarch beëindigde zijn toespraak met het gedenken van de pioniers van de oecumene en Wereldraad en het bedanken van degenen die deze week zo ijverig hebben voorbereid.

Na de toespraak volgde een receptie die overging op een maaltijd, waarna we uitgeput naar ons hotel gebracht werden.
(wordt vervolgd)

Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau, 12 oktober 2009